Przyczynkiem do powstania niniejszego artykułu jest publikacja „Spis imion prawosławnych w brzmieniu polskim i staro-cerkiewno-słowiańskim” wydana przez Warszawską Metropolię Prawosławną pod redakcją Jarosława Charkiewicza, z adiustacją tekstu wykonaną przez ks. prot. Stanisława (Eustachego) Stracha. Wydanie z 2011 roku nawiązuje do „Spisu imion prawosławnych w brzmieniu polskim i staro-cerkiewno-słowiańskim uzgodnionego z Ministerstwem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego” z 1936 roku. Jakkolwiek w tekście obu publikacji znaleźć można pewne rozbieżności wynikające z aktualizacji prezentowanych informacji, niemniej zasadnicza treść jest tożsama. Odnosi się ona do zalecanych przez kościół prawosławny imion, jakie na chrzcie może nadać prawosławny kapłan.
Cały zbiór zawiera 1231 imion podzielonych na męskie i żeńskie. Pierwsza część książeczki prezentuje układ według alfabetu polskiego, zaś część druga – według staro-cerkiewno-słowiańskiego. W publikacji znajduje się 971 imion dla chłopców i 260 imion dla dziewczynek. Skupiając uwagę na interesującym nas temacie imion słowiańskich, analogicznie będzie to 17 i 4 imion, których wykaz prezentujemy poniżej:
imiona męskie (brzmienie polskie – brzmienie staro-cerkiewno-słowiańskie):
Bogdan – Bohdan
Bogumił – Bohumił
Bojan – Bojan
Borys – Boris
Jaropełk – Ijaropołk, Jaropołk
Jarosław – Jarosław
Mirosław – Mirosław
Mścisław – Mstisław
Przemysław – Pieriemysł
Radosław – Radosław
Rościsław – Rostisław
Sławomir – Sławomir
Światosław – Swiatosław
Wacław, Wiaczesław – Wjaczesław
Włodzimierz – Władimir
Wsiewołod – Wsiewołod
imiona żeńskie (brzmienie polskie – brzmienie staro-cerkiewno-słowiańskie):
Luba – Lubow’, Luby
Ludmiła – Ludmiła
Milena – Milena
Świetłana – Swietłana
Zaskakującym jest fakt tak małego odsetka (niespełna 2% ogółu) imion słowiańskich w prezentowanym zbiorze. Jakkolwiek język staro-cerkiewno-słowiański jest językiem wymarłym, tak język cerkiewnosłowiański, będący jego kontynuacją, wciąż jest obecny w liturgii kościoła prawosławnego. W związku z faktem oderwania go od określonej grupy etnicznej, przez językoznawców jest on określany mianem języka wegetującego.
Ponadto wśród wymienionych 21 imion słowiańskich, w spisie żadne z nich nie posiada analogicznego odnośnika dla płci przeciwnej, np. Bogumił – Bogumiła, Mirosław – Mirosława. Natomiast tworzenie imion żeńskich poprzez dodanie końcówki -a do imion męskich jest powszechne.
Wersja elektroniczna „Spisu imion prawosławnych w brzmieniu polskim i staro-cerkiewno-słowiańskim uzgodnionego z Ministerstwem Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego” z 1936 roku dostępna jest w zasobach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie.
Dodaj komentarz